Кливленд оркестри |

Кливленд оркестри

Кливленд оркестри — Огайо штатынын Кливленд шаарында жайгашкан америкалык симфониялык оркестр. Оркестр 1918-жылы негизделген. Оркестрдин үй-концерттик жери Северанс залы болуп саналат. Америкалык музыка сынында калыптанган салтка ылайык, Кливленд оркестри АКШнын эң мыкты беш симфониялык оркестрине («Чоң беш» деп аталат) кирет жана ал Американын салыштырмалуу кичинекей шаарынан келген бул бештиктин жалгыз оркестри.

Кливленд оркестри 1918-жылы пианист Аделла Прентис Хьюз тарабынан негизделген. Оркестр уюшулгандан бери музыкалык искусство ассоциациясынын атайын камкордугунда болуп келген. Кливленд оркестринин биринчи көркөм жетекчиси Николай Соколов болгон. Алгачкы жылдардан тартып оркестр Америка Кошмо Штаттарынын чыгыш бөлүгүн активдүү кыдырып, радио уктурууларга катышкан. Үн жаздыруу индустриясынын өнүгүшү менен оркестр тынымсыз жаздыра баштаган.

1931-жылдан бери оркестр Кливленддик музыка сүйүүчү жана филантроп Жон Северанстын эсебинен курулган Северенс Холлдо жайгашкан. Бул 1900 орундуу концерттик зал Кошмо Штаттардагы эң сонун залдардын бири болуп эсептелет. 1938-жылы Николай Соколовдун ордуна дирижерлук стендде оркестр менен 10 жыл иштеген Артур Родзинский дайындалган. Андан кийин оркестрди Эрих Лейнсдорф үч жыл башкарган.

Кливленд оркестринин гүлдөп турган мезгили анын жетекчиси, дирижер Жорж Селдин келиши менен башталган. Ал бул кызматтагы эмгек жолун 1946-жылы оркестрди олуттуу кайра уюштуруудан баштаган. Кээ бир музыканттар иштен айдалса, башкалары жаңы дирижер менен иштөөнү каалабай, оркестрден өздөрү кетип калышты. 1960-жылдары оркестр Америкадагы эң мыкты аспапчылардын катарына кирген 100дөн ашык музыканттан турган. Алардын ар биринин жеке чеберчилигинин жогорку деңгээлине байланыштуу сынчылар Кливленд оркестри "эң улуу солист сыяктуу ойнойт" деп жазышкан. Жыйырма жылдан ашык Джордж Сел жетектеген оркестр, сынчылардын айтымында, өзүнүн уникалдуу индивидуалдуу «европалык үнүнө» ээ болгон.

Селдин келиши менен оркестр концерттерде жана үн жаздырууда дагы активдешти. Бул жылдардын ичинде жылдык концерттердин саны сезондо 150гө жеткен. Жорж Селдин тушунда оркестр чет өлкөлөргө гастролдук сапарга чыга баштаган. Анын ичинде 1965-жылы СССР боюнча гастролу болгон. Москвада, Ленинградда, Киевде, Тбилисиде, Сочиде, Ереван-да концерттер болду.

1970-жылы Джордж Сел өлгөндөн кийин Пьер Булез 2 жыл музыкалык кеңешчи катары Кливленд оркестрин жетектеген. Келечекте оркестрдин көркөм жетекчиси катары белгилүү немис дирижёрлору Лорин Маазель менен Кристоф фон Дохнани болушкан. Франц Велсер-Мөст 2002-жылдан бери оркестрдин башкы дирижёру.Келишимдин шарттарына ылайык, ал 2018-жылга чейин Кливленд оркестринин башында калат.

Музыкалык директорлор:

Николай Соколов (1918—1933) Артур Родзинский (1933-1943) Эрих Лейнсдорф (1943-1946) Джордж Селл (1946-1970) Пьер Булез (1970-1972) Лорин Маазель (1972—1982) (Дон1984) Franz Welser-Möst (2002-жылдан бери)